Nu de eerste coronagolf achter ons is en we ons lijken te bevinden in een tweede, is er alle reden om terug én vooruit te kijken. Helma Verstraeten en Esther Hanse, beiden werkzaam als beleidsmedewerker bij WVO Zorg, reflecteren op deze bijzondere periode.
“De afgelopen tijd bracht veel dilemma’s met zich mee”, licht Helma toe. Het belangrijkste dilemma was om de veiligheid van de medewerkers en bewoners enerzijds af te wegen tegen mensgerichte zorg anderzijds. “Het werken volgens een mensgerichte visie staat bij ons heel hoog in het vaandel, het is verankerd in alles wat we doen” legt Esther uit. Bij WVO Zorg groeit het besef dat ze het bij deze nieuwe golf in ieder geval niét zo willen aanpakken als de vorige keer. “Toen hebben we ons heel letterlijk gehouden aan de eisen en richtlijnen vanuit de regering, een volgende keer kijken we bewuster en kritischer wat dit voor óns betekent” stelt Helma. “En dat heeft niets te maken met burgerlijke ongehoorzaamheid, maar met het recht van mensen om hun eigen leven te leiden en dus de marges van het overheidsbeleid op te zoeken”, aldus Esther.
"We moeten niet doen alsof alle ouderen normaliter wél wekelijks bezoek krijgen"
Tijdens een bijeenkomst, geïnitieerd door de Raad van Bestuur van WVO Zorg, is samen met locatiemanagers van twee verpleeghuizen, de thuiszorgmanager, specialist ouderengeneeskunde, leden van de RvB, de bestuurssecretaris en een beleidsmedewerker in een bijeenkomst gereflecteerd op de ethische kant van de crisis. De belangen vanuit verschillende perspectieven werden open en eerlijk besproken. Naast de al genoemde waarden van veiligheid en mensgerichtheid, speelt ook het imago van de organisatie een rol. “Wat doet de media met je als je een uitbraak krijgt en is dat een reden om je terughoudend op te stellen? Het zijn reële overwegingen”, aldus Esther die de bijeenkomst voorbereidde. “Op een gegeven moment schetsten de media het beeld alsof landelijk de hele verpleeghuiszorg bestond uit “wegkwijnende bejaarden”, omdat zij geen bezoek kregen.” Maar een groot deel van de ouderen krijgt normaal oók geen bezoek, verklaart Esther. “Dat doet natuurlijk niks af aan de schrijnende situatie dat ouderen van bezoek verstoten zijn, maar we moeten nu niet doen alsof alle ouderen normaliter wel wekelijks, laat staan dagelijks, bezoek krijgen.” Een andere ingeving kreeg Esther toen tijdens de bijeenkomst ter sprake kwam dat de verpleeghuizen dicht gingen vanwege de veiligheid van onze kwetsbare ouderen én de veiligheid van onze medewerkers, zodat er zo min mogelijk druk op de IC bedden ontstond. De meeste bewoners zijn zich er heel goed van bewust dat zij in de laatste levensfase zitten. Een longontsteking wordt gezien als een natuurlijke manier van overlijden, sterker nog: als ‘the old’s man best friend’. Het op hoge leeftijd overlijden aan een longontsteking is bijna een ‘natuurlijke’ en vredige dood. Vanuit bewoners bekeken is het dan ook merkwaardig dat voor corona het hele huis op slot ging, merkt Esther op.
“ Elke dag de moeite waard maken”
Bij een eventuele volgende uitbraak wilt WVO Zorg de werkelijkheid binnen de organisatie voorop stellen, in plaats van de werkelijkheid die ‘buiten’ wordt geschetst achterna te rennen. Dat vraagt om maatwerk - niet elke organisatie wordt op dezelfde manier getroffen door het virus. En dat vereist een kritische blik op de wijze waarop de visie van WVO Zorg, namelijk: elke dag de moeite waard maken, invulling kan krijgen.
Op de vraag of Esther en Helma ook met trots kunnen terugkijken op de afgelopen periode, wordt volmondig ja geantwoord. Trots op de saamhorigheid en de prachtige initiatieven die ontstonden. Trots op ‘Kapsalon de wilde lok’ die door verzorgenden werd geïmproviseerd en waar ouderen even weer het normale leven konden proeven. Trots op de app voor medewerkers die het mogelijk maakte razendsnel te communiceren en een boost gaf aan de inventiviteit van het personeel door de talloze initiatieven die de revue passeerden. En trots op het feit dat de crisis een stroomversnelling teweegbracht en maakte dat bepaalde dingen, zoals het beeldbellen met familie, niet meer zijn weg te denken.
Comments